Handvest van de vzw Kunstwijk
Overtuigd van de essentiële rol van de geëngageerde burger in de stadsontwikkeling, werd de vzw Kunstwijk in 1967 opgericht om het erfgoed en de cultuur in de bovenstad van Brussel te verdedigen. Vandaag mikt de vzw Kunstwijk op het jaar 2030, 200ste verjaardag van het bestaan van ons land, om haar doelstellingen te realiseren.
In Europa en in België ondergaan steden ingrijpende veranderingen en vormen ze de kern van tal van sociale, economische en milieu kwesties. De vzw Kunstwijk wil actief deelnemen aan deze ontwikkelingen, zonder haar oorspronkelijke engagementen over boord te gooien.
De vzw Kunstwijk is een onafhankelijke vereniging. Zij heeft geen enkele intentie om de plaats in te nemen van een gevestigde macht. Ze handelt in overleg met de lokale, culturele, commerciële en institutionele belanghebbers. Door middel van voorstellen of reacties, ziet de vzw Kunstwijk erop toe dat alle actoren van de wijk, publiek en privé, evenals de bevoegde politieke verantwoordelijken, rekening houden met de haar gestelde objectieven en deze ook worden nagekomen. Voor de realisatie van sommige projecten zoekt de vereniging naar de particuliere sponsoring ter ondersteuning van de actie gelanceerd door de overheid.
Het Handvest van de vzw Kunstwijk zet de beginselen uiteen waarop het haar acties baseert. Elk van deze principes is noodzakelijk voor een goede ontwikkeling van de wijk en bovendien zijn ze complementair ten opzichte van elkaar.
EEN RECHT OP CULTUUR VOOR IEDEREEN
Artikel 23 van de Grondwet erkent dat het recht voor iedereen om een waardig te leven te leiden “het recht op culturele en sociale zelfontplooiing” impliceert. De vzw Kunstwijk engageert zich hier resoluut voor. Toegang tot cultuur voor iedereen past in de context van een inclusieve maatschappij en een ecologisch ontwikkelingsproject.
EEN LEVEND ERFGOED
Het gebied dat de vzw Kunstwijk verdedigt onderscheidt zich door de grote kwaliteit van erfgoed en omvat ook het kleine erfgoed, dat doorheen de eeuwen gecreëerd en behouden is gebleven. Dit is het resultaat van de bereidheid van een meerderheid van overheid en privé-eigenaars die er een erezaak van gemaakt hebben om hun eigendommen te bouwen, te transformeren en te onderhouden met respect voor schoonheid en integratie. De wijk zal evenwel ook verder moeten evolueren, zich ontplooien en investeren in een levend, open en innovatief erfgoed.
EEN GEDEELDE MOBILITEIT
Steden lopen voorop bij de transitie naar een duurzame mobiliteit.
Verschillende voorbeelden illustreren de problemen die een slecht gedefinieerde verdeling van de ruimte, tussen de verschillende gebruikers, met zich meebrengt. Het teugelloze autoverkeer, zorgt jaar na jaar voor meer verzadiging en echte congestie van de stad ten nadele van de gezondheid en het economische en sociaal leven.
De vzw Kunstwijk bepleit een wendbare oplossing gefundeerd op een hiërarchie in transportmiddelen. Hierbij wordt voorkeur gegeven aan het openbaar vervoer met bijzondere aandacht voor de zachte mobiliteit (fietsers en voetgangers) zonder evenwel het gebruik van de auto, voor de bewoners in het bijzonder, uit te sluiten.
KWALITEITSVOLLE OPENBARE RUIMTEN
Openbare ruimten, met inbegrip van de groene ruimten die vaak deel uitmaken van geklasseerd erfgoed, zijn plaatsen van uitwisseling. Deze plekken moeten in de eerste plaats leiden tot ontmoeting en meer leven. Ze moeten onderhouden, proper, veilig, toegankelijk voor iedereen zijn én functioneel. De aanleg van de openbare ruimten moet de esthetiek en de kwaliteit van architectuur en erfgoed van de wijk verbeteren, zonder de noodzakelijke verplaatsingen te belemmeren en mits het zoeken naar oplossingen voor de parkeerproblemen. Het stedenbouwkundig beleid moet rekening houden met de perspectieven en met de oude gebouwen. De vzw Kunstwijk wil ook kunst in de openbare ruimte integreren en aanpassen.
DICHTBEBOUWDE WOONOMGEVING
De uitbreiding van de stad over de regionale grenzen heen brengt mobiliteitsproblemen met zich mee. Mogelijke oplossingen voor onze wijk zijn een grotere concentratie van woningen en een evenwichtige mix van functies. Groene ruimten, speelpleinen alsook handelszaken vormen de noodzakelijke aanvulling op een woonomgeving.
EEN DUURZAME ONTWIKKELING
De vzw Kunstwijk staat helemaal achter de doelstellingen voor duurzame ontwikkeling zoals vooropgesteld op universeel en Europees vlak tegen 2030. Hierin wordt voorrang gegeven aan solidariteit, gelijkheid en bescherming van de omgeving. De vzw Kunstwijk wil in haar acties actief deelnemen aan een gelijkwaardige sociale transitie. Dit impliceert het bevorderen van sociale rechten, welzijn voor iedereen en het verminderen van armoede.
In de projecten die de vzw Kunstwijk leidt of ondersteunt, wil de vzw Kunstwijk erop toezien om de economische en de criteria van energie, beredeneerde consumptie en het beheer van afval te integreren. Deze aanpak dient zich te vertalen in mentaliteit en gedrag. Wanneer de inzet voor duurzaamheid zich op een bredere schaal dient te situeren dan enkel de Kunstwijk, dan heeft deze zeker een rol te spelen en de ambitie om een modelwijk ter zake te zijn, zeker rekening houdend met de rijkdom van het erfgoed.
EEN LEVENDIGE WIJK
De unieke concentratie van zovele culturele instellingen in Brussel maakt dat onze wijk gewijd is aan ontmoeting en animo. Deze objectieven kunnen enkel nog worden versterkt door een grotere samenwerking tussen de instellingen, door een betere inrichting van de openbare ruimten, door een constante mogelijkheid om cultuur en kwaliteit te beleven, zoals bvb de uitbreiding van de openingsuren van de instellingen, door de opening van nieuwe eerlijke en ethische handelszaken en door de terugkeer van bewoners.
Handvest aangenomen door de Algemene Vergadering van de vzw Kunstwijk
op 19 juni 2019