Naar inhoud

Het Caritas beeld opnieuw in de gerestaureerde Sint-Ursulakapel

17 november 2023

Zoals u weet organiseert de Kunstwijk regelmatig 'Ontmoetingen' op ongewone of prestigieuze plaatsen. Zo hadden we onlangs het geluk om door Daniel van Steenberghe rondgeleid te worden in de Onze-Lieve-Vrouw ter Zegekerk op de Zavel en dit ter gelegenheid van de recente inhuldiging van de pas gerestaureerde Sint-Ursula kapel.

Restauratie van de Sint-Ursulakapel in de Onze-Lieve-Vrouw ter Zegekerk op de Zavel

De restauratie van de kapel is prachtig en werd mede mogelijk gemaakt door de financiering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Dit liet toe dat na drie jaar restauratiewerken het beroemde Caritas beeld van Jan van Delen, gestolen tijdens de Franse bezetting maar opgekocht tijdens een publieke veiling door de Koning Boudewijnstichting, voor € 450.000 haar oorspronkelijke plaats terugvond.

Het resultaat is overweldigend en in november kon het beeld opnieuw worden ingehuldigd.

Beeldhouwwerk Caritas van Jan van Delen - 1673-1678 

In de sacristie naast de kapel is nu een klein museum geopend.  Daar kan men terecht voor meer info over de geschiedenis, de eden van de kruisboogschutters die de kerk bouwden, de Ommegang die er elk jaar plaatsvindt, de vervolgingen die plaatsvonden op de Zavel door de hertog van Alva en informatie over de families die in de wijk woonden.

Inhuldiging van de Sint-Ursulakapel - november 2023

Een genereuze familie

De familie Tassis komt oorspronkelijk uit Bergamo. Tasso betekent das in het Italiaans, wat meteen hun blazoen verklaart. Later namen ze de naam La Tour en Tassis aan. Ze woonden tegenover de Zavelkerk in een prachtig paleis waarvan de tuinen zich uitstrekten tot aan het huidige Poelaertplein. Van de Regentschapstraat was toen nog geen sprake.  

De familie La Tour en Tassis was schatrijk aangezien ze al sinds de tijd van keizer Maximiliaan postmeesters waren van het hele Habsburgse rijk.  Geïnspireerd door Seneca hadden ze als leuze "Habeo quod dedi", "Wat mij toebehoort is wat ik heb gegeven".  In hun vrijgevigheid lieten ze twee barokke kapellen in de kerk aan de Zavel bouwen.

De Sint-Ursulakapel

De kapel links van het koor is een grafkapel gewijd aan de heilige Ursula.  Zij was een martelares uit de IVde eeuw die door de Hunnen bij haar terugkeer uit Rome in Keulen werd vermoord. Haar cultus was populair in Italië waar de orde van de Ursulinen werd opgericht in de XVIde eeuw.

De kapel is volledig bekleed met het zeldzame zwarte marmer van Mazy en versierd met beelden uit Carrara marmer van de hand van de beroemdste beeldhouwers uit die tijd met name Jeroen Duquesnoy de Jongere, Jan van Delen, Mattheus Van Beveren, Gabriel de Grupello, Lucas Faydherbe.  De kapel werd gebouwd in opdracht van Lamoraal II de Tour et Tassis, Grootmeester van de keizerlijke post.