Tijdelijke tentoonstelling op het Museumplein - ideeënwedstrijd

Tentoonstelling van de projecten vanaf 11 tot 18 februari 2022 (uitgezonderd op maandag 14)

Appartementen Karel van Lotharingen

Museumplein 2, 1000 Brussel

Context

Het Museumplein bevindt zich in het hart van de Kunstberg en is een van de mooiste van Brussel. Het heeft belangrijke troeven, zoals haar mooie architectuur en haar vele standbeelden rondomrond. Bovendien bevindt deze plek zich temidden van een schare andere hoogstaande culturele instellingen en is het vooralsnog een oase van rust.  De steile helling is vrij uitzonderlijk en geeft een bijzonder cachet aan het plein.

Het Museumplein zoals we dit vandaag kennen werd in 1984 als Museum voor Moderne Kunst door de architect Roger Bastin ingericht. Het museum neemt de hele kelderverdieping van het plein in beslag en wordt in het midden doorboord door een lichtput.

Ondanks haar troeven, "functioneert" het Museumplein niet als ontmoetingsplaats of als plek waar evenementen kunnen worden georganiseerd.  Ondanks de kwaliteiten van de creatie van Roger Bastin werd deze openbare ruimte hier herleid tot een weinig aantrekkelijke plek die voornamelijk fungeert als parking.

De verenigingen Kunstwijk en Kunstberg hebben daarom een ideeënwedstrijd georganiseerd die zou kunnen leiden tot een gezellige herinrichting van het plein, waarmee meteen het debat over de rol en de impact van deze kwaliteitsvolle plek wordt geopend. De heraanleg op zich valt uiteraard onder de verantwoordelijkheid van de Regie der Gebouwen en van de Stad Brussel.

Ideeënwedstrijd

Vier architectenbureaus, die de Brusselse context goed kennen, werden aangeschreven.  Het zijn :

• ArtBuild Architects
• Bureau Bas Smets
• JNC International
• MSA

 

Elk bureau kreeg een zeer volledig dossier dat werd opgemaakt door architect Laurent Boucquéau.  Het dossier bevatte een historische studie van het gebouw en plannen, met name die van de kelder, die helemaal in beslag wordt genomen door het museum.  Het weze gezegd dat de kelderverdieping, en dus het museumgebouw, eigendom is van de federale Staat en dus wordt beheerd door de Regie der Gebouwen, terwijl de Museumstraat eigendom is van de Stad Brussel.

De jury was samengesteld uit vertegenwoordigers van de regionale en stedelijke autoriteiten, de bevoegde overheidsdiensten en onafhankelijke deskundigen.  Ook omwonenden maakten deel uit van de jury, evenals telkens een vertegenwoordiger van de Kunstwijk en de Kunstberg.

Het voorwerp  van de wedstrijd werd als volgt afgebakend: alle gevels van het hele plein, de Museumstraat tot aan de arcade met uitzicht op het Koningsplein, de Museumstraat en de omliggende ruimte tot aan het beeld van Calder.

Gerangschikt volgorde van afnemend belang waren de beoordelingscriteria als volgt: Stedenbouw en architectuur, resultaat en functionaliteit, gezelligheid, duurzaamheid.

Conclusies

De v.z.w.’s Kunstwijk en Kunstberg stellen hun expertise ten dienste van een gunstige ontwikkeling van de wijk waarin ze actief zijn.  In dat opzicht zijn zij belangrijke spelers op het terrein en willen zij, met het organiseren van deze ideeënwedstrijd, bijdragen aan het toekomstige bestek voor de herinrichting van het hele Museumplein.  De resultaten van de wedstrijd leggen de aandachtspunten op de belangrijkste op te lossen problemen voor de betrokken overheidsinstanties bloot: de lichtkput, de “cour anglaise” van de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten, de toegangen tot het paleis van Karel van Lotharingen en de protestantse kerk van Brussel, de helling van het plein, de verplaatsing van de sokkel van het standbeeld van Karel van Lotharingen en de verbinding met het beeld van Calder.

De (vinding)rijke antwoorden van de vier architectenbureaus zijn uitstekend en zullen waarschijnlijk leiden tot een besluit en goede keuzes van de betrokken overheden.