Project Lebeau -> het vervolg

De Overlegcommissie van de stad Brussel, die advies moet uitbrengen over de aanvraag voor een gemengde vergunning voor het Lebeau-project, heeft op 27 januari jl. besloten geen advies uit te brengen ... 
 
Het Overlegcomité "nodigt de aanvrager immers uit zijn aanvraag in te trekken en een nieuwe aanvraag voor een stedenbouwkundige en milieuvergunning in te dienen, zodat de aanvraag aan een milieueffectenonderzoek onderworpen kan worden. »
 
Ter herinnering: de aanvraag voor een gemengde vergunning, d.w.z. voor stedenbouw én milieu, had betrekking op de transformatie van het gebouwencomplex onderaan de Grote Zavel, tussen de Lebeaustraat, het Justitieplein, de Ruysbroeckstraat en de Strostraat:

• de afbraak van haast het hele gebouwencomplex, met uitzondering van het oude Hôtel Central Téléphonique, waar kantoren zouden worden ondergebracht;
• de wederopbouw van drie appartementsgebouwen met 207 appartementen en 8 winkels, een hotel met 150 kamers;
• het voorzien van een ondergrondse parkeergarage met 385 parkeerplaatsen, waaronder 161 plaatsen voor een publieke parkeergarage.

Waarom de aanvraag opnieuw ingediend dient te worden?

De laatste versie van Brussels Wetboek van Ruimtelijke Ordening (BWRO)) vereist voor een parkeerterrein met meer dan 400 plaatsen enkel een effectenstudie. Enkele dagen na de vergadering van de Overlegcommissie heeft het Grondwettelijk Hof deze laatste versie echter herzien en daarmee een vorige versie, die een effectenstudie voor meer dan 200 plaatsen voorschreef, "nieuw leven ingeblazen".  In haar arrest van 21 januari 2021 wordt duidelijk onderstreept wat er op het spel staat. "Het opmaken van de effectenstudie of van het effectenrapport is een centraal element van die informatie. De omstandigheid dat de effectenstudie wordt verricht door een persoon wiens onafhankelijkheid niet in twijfel kan worden getrokken, onder supervisie van een begeleidingscomité dat eveneens onafhankelijk is ten opzichte van de opdrachtgever van het geplande werk, vormt een essentiële waarborg met betrekking tot de kwaliteit en de volledigheid van de informatie die ter beschikking wordt gesteld van het publiek. De procedure van een effectenrapport biedt in dat verband niet dezelfde waarborgen." (B.11.1, blz. 15). Er is een wereld van verschil tussen een effectenstudie en een effectenrapport. 
 
Dit verzoek om een effectenstudie werd tijdens de Overlegcommissie specifiek gevraagd door de Kunstwijk en Europa Nostra België, die de Kunstwijk had gemandateerd om haar te vertegenwoordigen!  

Verder wijzen we op de inconsequente standpunten van het Gewest en van de Stad, die enerzijds een beleid voorstaan dat de voorkeur geeft aan zachte mobiliteit en modale verschuivingen, en anderzijds akkoord gaat met de inrichting van een nieuwe publieke parking in het hart van de Vijfhoek. 
Zelden heeft een van de leden van de Commissie die de overheid vertegenwoordigen, de aanvrager vragen gesteld over stadsplanning, milieu of erfgoed. De aanvraag moet dus opnieuw worden ingediend, maar het standpunt van de Stad en het Gewest, wier vertegenwoordigers deel uitmaakten van de jury die dit project heeft ingediend, blijft onduidelijk: zelden heeft een project zo'n unaniem verzet uitgelokt zowel voor wat de bescherming van het erfgoed als wat de omvang en concentratie van het project betreft; dit terwijl de Stad en het Gewest, die de verkozen vertegenwoordigers van de inwoners zijn, er het zwijgen toe doen.
 
Zoals wij in de preambule van ons advies (zie onze website of zie onze Newsletter 20 (fr)) hebben gezegd, steunen wij het voornemen van de projectontwikkelaar om over te gaan tot "een grondige en dynamische renovatie van het Lebeau-gebouwencomplex.  Dit houdt een project in met voornamelijk woningen, een rij handelszaken op het gelijkvloers en binnenin het blok, ruimte voor een groene zone. Het project moet een voorbeeldfunctie vervullen op het gebied van ecologische en duurzame renovatie.»

We zeiden ook dat "Beperkingen leiden tot topprestaties" 

De beperkingen inherent aan de ontwikkeling van dit gebouwencomplex zijn talrijk en heel delicaat. De omvang, het bestaande architecturale erfgoed, de locatie en de integratie zijn ernstige beperkingen die nauwkeurig moeten worden afgewogen. Het plan zoals ontwikkeld in het voorgestelde project is te radicaal.

Grootse architectuur is architectuur die uitdagingen oplost, intelligent inspeelt op, en creatief omgaat met beperkingen. Er moet nauwgezet rekening worden gehouden met deze beperkingen, meer bepaald met het plan, de omvang, en een optimale integratie, zodat dit een voorbeeld kan zijn van integratie en ontwikkeling, ver weg van de fouten uit het verleden. 

Wij pleiten ervoor dat er eindelijk een dialoog plaatsvindt tussen alle betrokkenen, zoals een modern en goed begrepen participatief proces dat vereist.